Sóng lừng ngoài khơi Kanagawa, tranh in nổi tiếng nhất của Hokusai, tranh đầu tiên trong loạt Ba mươi sáu cảnh núi Phú SĩCò trắng trong Những bài học nhanh với dạng vẽ đơn giảnTranh người đang tắm trong Mạn hoạ HokusaiBản in đương đại của tranh in về Daruma của Hokusai năm 1817

Ngày sinh của Hokusai không rõ ràng, nhưng thường được ghi là ngày thứ 23 của tháng thứ 9 năm Hōreki thứ 10 (theo lịch cũ hoặc ngày 31 tháng 10 năm 1760) trong một gia đình thủ công ở quận Katsushika của Edo, Nhật Bản.[6] Tên thuở nhỏ của ông là Tokitarō.[1] Người ta tin rằng cha ông là nghệ nhân làm gương Nakajima Ise, người làm gương cho shogun.[1] Cha của ông không bao giờ đặt Hokusai là người thừa kế, nên có thể mẹ của ông là vợ lẽ.[6] Hokusai bắt đầu vẽ vào khoảng sáu tuổi, có lẽ là từ cha mình, người mà sản phẩm gương của ông bao gồm một bức tranh vẽ về thiết kế xung quanh chiếc gương.[6]

Hokusai được biết có ít nhất ba mươi tên gọi trong suốt cuộc đời của mình. Trong khi việc sử dụng nhiều tên là một thực tế phổ biến của các nghệ sĩ Nhật Bản thời gian đó, số lượng bút danh của ông vượt quá bất kỳ nghệ sĩ lớn nào khác của Nhật Bản. Những thay đổi về tên của Hokusai rất thường xuyên, và thường liên quan đến những thay đổi trong sản xuất và phong cách nghệ thuật của ông, chúng được sử dụng để chia nhỏ cuộc đời của ông thành các giai đoạn.[6]

Ở tuổi 12, cha ông đã gửi ông đến làm việc trong một hiệu sách và thư viện cho mượn, một loại hình tổ chức phổ biến ở các thành phố Nhật Bản, nơi sách đọc được làm từ các mộc bản được cắt là một thú giải trí phổ biến của tầng lớp trung lưu và thượng lưu.[7] Ở tuổi 14, ông đi học việc với một người thợ điêu khắc gỗ, cho đến khi 18 tuổi, khi ông tới xưởng của Katsukawa Shunshō. Shunshō là một nghệ sĩ ukiyo-e, một phong cách in và vẽ tranh từ mộc bản mà Hokusai sẽ trở thành bậc thầy, và đứng đầu phong trào gọi là môn phái Katsukawa.[1] Ukiyo-e, như được thực hành bởi các nghệ sĩ như Shunshō, tập trung vào hình ảnh của những cô gái làng chơi cao sang và các diễn viên kabuki, những người nổi tiếng ở các thành phố của Nhật Bản vào thời điểm đó.[8]

Sau một năm, Hokusai đổi tên lần đầu tiên, khi ông được thầy của mình gọi là Shunrō. Ông đã xuất bản các bản in đầu tiên của mình với tên gọi này, một loạt tranh về các diễn viên kabuki xuất bản vào năm 1779. Trong thập kỷ ông làm việc trong xưởng của Shunshō, Hokusai đã kết hôn với người vợ đầu tiên của mình, người mà rất ít người biết đến, ngoại trừ việc bà qua đời vào đầu những năm 1790. Ông kết hôn lần nữa vào năm 1797, mặc dù người vợ thứ hai này cũng qua đời sau một thời gian ngắn. Ông đã có hai con trai và ba con gái với hai người vợ, và con gái út Ei của ông, còn được gọi là Ōi, cuối cùng đã trở thành một hoạ sĩ.[8][9]

Sau sự qua đời của Shunshō vào năm 1793, Hokusai bắt đầu khám phá các phong cách nghệ thuật khác, bao gồm cả các phong cách châu Âu mà ông đã được tiếp xúc thông qua các bản khắc đồng của Pháp và Hà Lan mà ông có thể có được.[8] Ông đã sớm bị trục xuất khỏi môn phái Katsukawa bởi Shunkō, đệ tử chính của Shunshō, có thể là do các nghiên cứu tại môn phái Kanō đối địch. Sự kiện này, theo cách nói của ông, truyền cảm hứng cho bản thân ông: "Điều thực sự thúc đẩy sự phát triển phong cách nghệ thuật của tôi là sự bối rối mà tôi phải chịu đựng dưới tay Shunkō."[4]

Hokusai cũng thay đổi chủ đề tác phẩm của mình, rời bỏ những hình ảnh những cô gái làng chơi cao sang và diễn viên, vốn là những chủ đề truyền thống của ukiyo-e. Thay vào đó, tác phẩm của ông trở nên tập trung vào cảnh quan và hình ảnh cuộc sống hàng ngày của người Nhật ở nhiều cấp bậc xã hội. Sự thay đổi chủ đề này là một bước đột phá trong ukiyo-e và trong sự nghiệp của Hokusai.[8] Tranh Pháo hoa tại cầu Ryōgoku (1790) được sáng tác trong giai đoạn này của Hokusai.[10]